top of page

Edukimi i kËlyshit



E hedhura lart dhe prekja me puter

Kur Qenushi juaj hidhet dhe vendos putrat e tij mbi ju, ai është duke kërkuar vëmendjen tuaj. Nëse ju e lejoni që ai të hidhet kur ai është një qenush, ai do të kerkoje të bëni të njëjtën gjë kur ai është më i madh, qen i rritur. Nëse ju e shtyni atë poshtë ose i vini gjurin perpara, ai ende është duke marrë vëmendjen tuaj, edhe në qoftë se kjo është një vëmendje negative. Përgjigja më e mirë është që të ktheheni dhe të ecni tutje pa thënë asgjë. Kur ju afrohet qeni, ju duhet ta bëjni atë të ulet para se ai te kete mundësine të hidhet lart, dhe pastaj ta shpërbleni dhe ta lavdëroni të ulur. Ai duhet të ulet para se te marre vëmendje nga dikush. Qenushi juaj duhet të jete gjithmone ulur dhe pastaj ju duhet ta shpërbleni atë për sjelljen e tij të mirë.

Loja e forte

Kur ju luani lojëra fizike me qenushin tuaj, të tilla si " luftash", ju e mësoni atë që duart dhe krahët janë pjese e lojes. Nëse personi duke luajtur qenushet është një i rritur ose fëmijë relativsht i madh, dhe aty ndodhen edhe fëmijët e vegjël të familjes, keta te fundit do të paguajnë çmimin për lojën e vrazhdë. Qenushi mund t`i terheqi ata nga mënga apo nga këmba për t`i ftuar ata në loje, ose mund t`i kafshojë te duart apo kembet e tyre . Është më mirë të përdorin lodra si objekte per të luajtur dhe të mesoni qenushin tuaj të shkoj t`i marre ato kur ju i hidhni. Karen Overall, nga Klinika sjelljes në Universitetin e Pensilvanisë, fakultetin e Mjekësisë Veterinare thotë, "loja e forte" është e përshtatshme vetëm nëse pronari mund të beje dallimin mes një hungerime loje dhe nje hungerime luftarake; mund të interpretojnë shenjat e fytyrës se qenit, dhe është në gjendje të fitojë me lojen me qenin duke e detyruar ate ta leshoje lodrën. Nëse qenushi juaj vjedh një artikull të tille si një corape apo pjesë të veshjeve, dhe ju e ndiqni atë, ai së shpejti do të mësojnë se vjedhja është një mënyrë e mirë për të marrë vëmendjen tuaj meqe ju e keni ndjekur atë. Për disa, është bukur të bashkëveprojne me konen e tyre në këtë mënyrë. Nëse ju nuk e pelqeni këtë lojë, herën tjetër që qenushi juaj vjedh një artikull dhe shikon nga ju, kthehuni dhe ecni në drejtim të kundërt dhe qenushi juaj ndoshta do të ndale vrapin. Ushtroni me qenushin tuaj lojëra dhe shëtitje per të ndihmuar dhe për të frenuar sjelljet e padëshirueshme për shkak të mërzise se qenushit.

Lehje te shpeshta

Lehja është një përgjigje normale për të gjithë qentë kundrejt disa stimujve të jashtëm në mjedisin e tyre. Kur eshte jashtë, qeni juaj mund të shohi qentë e tjer, të huaj, fenije, një mace apo gjera te tjera te cilave do ti lehi. Si një fqinj i mirë, ju kurrë nuk duhet të lini qenin tuaj jashte shtepise te pambikëqyrur. Ju gjithmonë duhet të monitorojnë aktivitetin e tij dhe duhet ta coni atë në ambiente të mbyllura në qoftë se lehja e tij mund të shqetësojë ndokend. Në qoftë se qeni juaj leh per terhequr vëmendjen, thuaji ashpër "mos leh", e bëje atë të ulen dhe me pas lavdëroje për të uluren. Nëse ai vazhdon të leh, izolojeni atë në një dhomë, ku ai është vetëm kështu ai do të mësojë që lehja do ta ndeshkoje duke e larguar ate nga aktivitetet e familjes.

Sjellje Shkatërruese

Një qenush nuk është në gjendje të përdori putrat e tij për të marr sende kështu që i kap me dheme dhe i përtyp ato. Përtypja është një sjellje shumë e natyrshme për një qenush kështu që është e rëndësishme ta drejtosh atë për të përtypur sendet që ju i ofrojni për të kafshuar. Ju nuk duhet ta lini qenushin tuaj pa mbikqyrje derisa ai te jete më i vjetër, dhe ju te mund ti besoni qe nuk ka me sjellje te tilla shkatërruese. Nëse keni lënë atë te pambikëqyrur, përfundimisht ai do të shkatërrojë diçka të rëndësishme. Asnjëherë mos e qorto qenin pas faktit te kryer, nëse ai pertyp ose dëmton një send, kur ju e keni lënë atë vetëm ose pambikëqyrur.

Nese ktheheni ne shtepi dhe shihni se ai ka shkatërruar një artikull e kisht perzemer, pasi e kishit lene qenin tuaj të lire pa e mbikëqyrur, tendenca e natyrshme është që ta marrni atë nga lëkura e zverkut të qafës, ta zvarrisni atë mbi atë sendit qe ka kafshuar dhe ti jepni atij një sharje te mirë te fuqishme. Për fat të keq, ai nuk do ta kuptoje pse ju jeni aq i merzitur, sepse ai ndoshta e ka kafshuar objektin disa ore me pare. Qëndroni të qetë, pastroni rrëmujën dhe mos e line qenin te pambikëqyrur derisa te keni besim që ai mos bëj më gjëra te tilla. Ju duhet të kapur atë në momentin e përtypjes qe dënimi të ndryshojë sjelljen e tij. Një thirrje e ashpër "Mos e kafsho" është ndëshkim i përshtatshëm në qoftë se kapet në flagrancë. Bëni atë te ulet, lavdëroje kur eshte ulur dhe pastaj jepi dicka qe lejohet ta kafshoje.

Artikujt për të kafshuar jane nje element thelbesor në parandalimin e sjellje destruktive. Do te rekomandoja artikuj te vegjej per qenushet e vegjel ose te mesem dhe sende të mëdha si lëkurë e paregjur dhe eshtra natyrore nga dyqane për qen me të mëdhenj. Nëse ngrenia e këtyre objekteve shkakton ndonjë problem si të vjella apo diarre, provoni një artikull tjetër ose një lëkurë te paregjur me te madhe të cilën ai nuk mund ta pertype aq shpejt. Çdo herë që ju shihni atë që qeni kafshon ndonjërin prej artikujve që ju i kani dhënë, lavderojeni. Eshtë një ide e mirë qe t'i jepni atij një artikull per te kafshuar, kur ai është lënë pa mbikëqyrje në kafazin e tij. Blerja e disa objekte të ndryshme, dhe zevendesimi i tyre rregullisht, është një mënyrë e mirë për të mbajtur atë të interesuar.

Ngrenia e feceve

Askush nuk është absolutisht i sigurt pse qentë hanë fecet e tyre. Disa mendojnë se fecet kane vlera ushqyese. Është e pamundur qe te kete një mangësi në dietën e një qeni, nëse ai është duke u ushqyer cilendo marke ushqimi. Disa qenushe qe lihen te mbyllur në arka ose kafaze për periudha të gjata mund të hane fecet e tyre për shkak të mërzisë. Qente nuk duhet të lihen në një kafaz gjithë ditës. Nëse një qenush nuk mund të nxirret nga kafazi i tij për të kryer nevojat gjatë ditës, ai duhet të qendroje në një dhomë të vogël me derën e kafazit të hapur. Do ishte mire te lini disa gazeta diku ne dhome kesht ai do te mesohet qe nevojat ti kryej larg vendit ku rri. Nëse qeni juaj e ka bere zakon të haje fecet e tij apo fecet një kafshë tjetër, ju duhet ta kapni atë në flagrancë dhe të përpiqeni të ndaloni atë sa më shpejt te jete e mundur, mundesisht qe sapo ti nuhase ato. Unë preferoj të përdore një bori dore. Ju gjithashtu mund të përdorni një bori me zhurmë të lartë për ta ndaluar atë. Qni nuk duhet ta kuptoje se ju jeni duke bërë ate zhurmë. Nëse ai e lidh zhurmë me ju, do të presë derisa ju nuk jeni rrotull për të ngrënë fecet. Parandalimi me i mire eshte qe ta ndaloni qenin qe perpara se ti afrohet feceve.

Gërmimi

Gërmimi është një aktivitet normal dhe qentë germojne për shumë arsye. Qentë kanë një sens të mrekullueshëm e të nuhaturit dhe qenushi juaj mund ndjeje erën e një urithi ose miu në lulishte. Ai mund te dëshiroje te groposi dhe fshehi një kockë. Ai mund të bëjë një lojë e te shtihet mbi një rrënjë shkurreje ose bime. Nëse moti është shumë i nxehtë, ai mund të gërmoje nën një shkurre për të qëndruar i freskeet. Me përjashtim të rastit kur ju jeni jashtë e keni mundesi te ndaloni sjelljen, gërmimi është një problem shumë i vështirë për t'u zgjidhur. Nëse ju mund të përcaktoni arsyeni pse qeni juaj është duke gërmuar ju mund ta korrigjoni kete sjellje. Nëse ka një mi ose keter në lulishte,qeni juaj do të vazhdojë gërmimin deri sa ju të shpëtoni prej tij. Nëse është shumë nxehtë, konsideroni një govate ose pishina plastike për ta freskuar atë, si dhe krijjoni disa zona ne hije. Nëse ai është i mërzitur, duhet t`i siguroni mjaftueshem aktivitete te tjera ose lodra per te kafshuar.

Ju mund të ndërtojë një gropë qe qeni ta perdori per gërmim.Germoni nje siperfaqe deri ne 1meter katror dhe përzieni nje sasi rëre me token për ta bërë gërmimin më të lehtë. Pastaj groposni artikuj për atë qe ti nuhase e ti gjej si psh një pjesë të madhe, jo-ciflosur kocke, apo lëkurë te paregjur. Filloni duke i groposur pjesërisht ne disa pika qe te jete e lehtë për t`i gjetur. Pasi qeni ta kuptoje lojen, groposini ato edhe më thellë. Shpërblimi i tij do të jetë qe të lejohet t`i kafshoje keto "gjetje" dhe kjo sjellje e mirë shpresojmë se do të mbajë larg nga gërmimi ne zonat te tjera te oborrit. Nëse e kapni qenin duke gërmimuar, thuajini ashper "Mos germo!". Kjo mund të mjaftojë, ose befojeni atë me një zhurmë të lartë si një bori dore, kjo do të terheqe vëmendjen e tij. Nëse ju shkoni jashtë dhe gjejni një vrimë të re, mos e qortoni qenin. Ju duhet ta kapni atë duke gërmuar qe ndëshkimi te funksionoje.

Sjellja e hipjes

Kur një qen i hipen një qeni tjetër ajo nuk është gjithmonë një sjellje seksuale. Qente i hipin qenve te tjere në mënyrë që të tregojnë kontroll apo dominim. Nëse fëmijët e vegjël janë objektiv i kesaj sjellja dhe ata nuk mund të mbrojnë veten e tyre, ju duhet të ndërhyni. Nëse qeni juaj i hipen një fëmije të vogël, i thoni qenite e ze te prere "poshte". Nëse të rritur ose fëmijët më të rritur janë të përfshirë, udhëzojini ata që t`i kthejne kurrizin dhe të ikin pa thënë asgjë qe ne përpjekjet e para të qenit. Qenushi juaj do ta kuptoje shume shpejt.

Kafshimi i duarve

Qenushet duhet të mësohen të jene te butë kur afrojne gojen dhe dhëmbët e tyre me një njeri. Nëse qenushi juaj kap me gojën e tij dorën tuaj, dhe ai është duke u treguar i butë, kjo është në rregull tani për tani. Ndersa kur ai rritet, rreth 12-16 javësh, ju duhet ta shmangni kete sjellje. Nëse ai kafshon dorën tuaj pak me forte,ju duhet të bertisni shumë me zë të lartë, të kthehen dhe të ecin tutje. Qeni juaj do të mësojë se në qoftë se ai kafshon një njeri tepër forte, ai do të humbasë shokun e lojës. Duhet te keni kujdes që t`i ofroni qenit sa me shumë artikuj i lejohen t`i kafshoje

2,211 views0 comments

Recent Posts

See All
bottom of page